آیا تا به حال احساس درد و تیر کشیدن در مقعد خود داشتید؟ اسپاسم مقعدی یا Proctalgia Fugax به وضعیتی گفته می‌شود که باعث گرفتگی موقت و ناگهانی مقعد با درد مقعد می‌شود. اسپاسم مقعدی میتواند در داخل و یا اطراف کانال مقعد رخ بدهد. همچنین گاهی اوقات میتواند به قدری دردناک و شدید باشد که بر زندگی روزمره شما تاثیر بگذارد و فعالیت‌های روزمره شما را با سختی مواجه کند!
اگر به دنبال این هستید که چرا اسپاسم مقعدی را تجربه می‌کنید؟ یا بهترین راه برای درمان گرفتگی عضلات مقعدی چیست؟، در ادامه این مقاله همراه ما باشید و با هر آنچه که باید درباره اسپاسم مقعدی بدانید آشنا شوید.
چرا به اسپاسم مقعدی دچار می‌شویم؟
علت بروز اسپاسم مقعدی میتواند هر یک از مواد زیر باشد:
- آبسه مقعدی
- یبوست مزمن
- دوران قاعدگی
- استرس و اضطراب
- ضربه ناگهانی و فشار
- رابطه جنسی مقعدی
- عفونت‌ها و بیماری‌های مقاربتی
- ابتلا به سندروم روده تحریک پذیر یا IBS
- ابتلا به شقاق، بواسیر و یا فیستول مقعدی
بیشتر بخوانید: رابطه جنسی مقعدی چه عوارض و معایبی دارد؟
پروکتالژیا فوگاکس به صورت کلی محرک به خصوصی ندارد و نمی‌توان یک عامل مشخص را برای بروز این عارضه معرفی کرد. اما طی مطالعاتی که در سال 2005 صورت گرفته، ممکن است به سبب مشکلاتی در اعصاب پودندال (Pudendal Nerves) ایجاد شود.
شدت درد اسپاسم مقعدی چقدر است؟
درد اسپاسم مقعد و گرفتگی عضلات اسفنکتر گاهی به قدری بالاست که میتواند شما را از خواب شبانه بیدار کند و یا حتی شما را از راه رفتن و نشستن برای مدت زمان کوتاه هم باز دارد.
درد شدید مقعد که ناشی از اسپاسم اسنفکتر است، میتواند چند ثانیه تا چند دقیقه ادامه داشته باشد.
تعیین نوبت تلفنی برای درمان شقاق در مرکز تخصصی درمان بیماری‌های مقعدی با لیزر
نشانه‌های اسپاسم مقعدی چیست؟!
به نقل از www.healthline.com اسپاسم مقعدی یک بیماری نشیمنگاهی است که ممکن است هر کسی آن را تجربه کند و طبق مطالعاتی که در سال 2017 صورت گرفته، به نظر می‌رسد که این عارضه زنان را بیشتر از مردان تحت تاثیر قرار می‌دهد!
علائم اسپاسم مقعد (پروکتالژیا فوگاکس) عبارتند از:
- اسپاسم عضلانی داخل کانال مقعد (انتهای رکتوم) و یا اطراف دهانه مقعد
- احساس دردی ناگهانی که بدون هیچ هشداری اتفاق می‌افتد.
- احساس گرفتگی عضلات مقعد برای چند ثانیه تا ۳۰ دقیقه
راه‌های تشخیص علت بروز اسپاسم مقعدی در زنان و مردان
معمولا اسپاسم مقعدی در زنان و مردان زمانی تشخیص داده می‌شود که احساس درد مزمن و تشدید شونده‌ای در دهانه مقعد و یا اطراف آن وجود داشته باشد. روش‌هایی که برای تشخیص علت اسپاسم یا گرفتگی عضله مقعدی توسط پزشک متخصص بیماری‌های مقعدی مورد استفاده قرار می‌گیرد عبارتند از:
- معاینه فیزیکی و بالینی
- معاینه داخل کانال مقعدی (انتهای رکتوم) با دست
- معاینه دیجیتالی به روش کولونوسکوپی، سونوگرافی یا آندوسکوپی برای تشخیص بیماری‌های بواسیر، شقاق یا آبسه و …
پزشک حین معاینه بالینی و دستی درباره مدت زمان درد، شدت و همچنین علائم دیگری مانند خونریزی مقعدی یا ترشحات مقعدی از شما سوالاتی می‌پرسد. بهتر است حین پاسخ دادن به این سوالات دقت کنید تا تشخیص به خوبی انجام شود.
- در مورد شدت درد و مدت زمانی که درد دارید سوال بپرسد.
- احتمال وجود بیماری‌هایی مانند هموروئید، شقاق، آبسه مقعدی و یا … را بررسی کند.
- از روش‌هایی مانند آندوسکوپی و یا کولونوسکوپی برای بررسی وجود بیماری‌های مقعدی استفاده کند.
همچنین بخوانید: سیگموئیدوسکوپی چیست و چگونه انجام می‌شود؟
انواع اسپاسم مقعدی
درد و گرفتگی عضلات مقعدی را می‌توان در 3 دسته طبقه بندی کرد که شامل موارد زیر می‌باشند:
پروکتالژیا (Proctalgia Fugax):
نوعی از اسپاسم مقعدی که با دردی مزمن که معمولاً تا ۳۰ دقیقه به طول می‌انجامد، همراه است. اما بعد از گذشت بازه زمانی درد، از بین خواهد رفت.
سندروم لواتور (Levator Syndrome):
این سندروم نوعی گرفتگی یا اسپاسم مقعدی است که درد و حساسیت آن در ناحیه لگن و انتهای راست روده یا همان رکتوم دیده می‌شود. سندروم لواتور میتواند در نشستن‌های طولانی مدت موجب ناراحتی بیمار شود و در حین معاینه دیجیتالی رکتوم، با درد و اسپاسم مقعدی همراه خواهد بود.
اسپاسم آنورکتال نامشخص (Unspecified anorectal pain):
این نوع از درد یا گرفتگی ناحیه انورکتال با درد و حساسیت در ناحیه لگن و انتهای راست روده همراه است اما حین معاینه دیجیتالی رکتوم، درد احساس نخواهد شد.
بهترین روش‌ها برای درمان اسپاسم مقعدی
راه‌ها و روش‌های بسیار متنوعی برای رفع و درمان علائم و نشانه‌های اسپاسم مقعدی از جمله درد آن، وجود دارد. درمان خانگی اسپاسم مقعدی و یا تزریق دارو برای رفع گرفتگی ناحیه آنورکتال و … از جمله موثرترین متدها برای درمان اسپاسم مقعدی به شمار می‌رود.
بهترین روش‌هایی که برای درمان اسپاسم مقعدی مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از:
درمان خانگی اسپاسم عضله اسفنکتر
- استعمال کمپرس سرد و گرم
- استفاده از داروهای مسکن و کاهنده درد
- انجام تمرینات کگل برای تقویت عضلات کف لگن
- نوشیدن ۶ تا ۸ لیوان آب در روز برای جلوگیری از ییبوست
- اصلاح رژیم غذایی و مصرف وعده‌های غذایی سرشار از فیبر و سبزیجات تازه
- استفاده از تکنیک‌های مدیتیشن برای رها سازی گرفتگی و استرس ناحیه آنورکتال
- نشستن در لگن آب گرم (حمام سیتز) 2 الی 3 بار در روز به مدت 10 الی 15 دقیقه
- استعمال پمادهای شل کننده عضله اسفنکتر یا همان پماد شل کننده عضلات مقعدی (مانند گلیسرول نیترات موضعی)
تعیین نوبت برای درمان هموروئید یا بواسیر در مرکز تخصصی درمان بیماری‌های مقعدی با لیزر از اینجا
تزریق دارو
یکی از راه‌هایی که در کاهش درد و پرفتپی عضلات اسفنکتر میتواند موثر واقع شود، تزریق داروهای شل کننده عضله یا تزریق بوتاکس می‌باشد.
بوتاکس خاصیت بی‌حسی و شل کنندگی عضلات را دارد و موجب می‌شود تا دردهای کوتاه مدت و تکرار شونده در ناحیه مقعدی احساس نشوند.
تحریک الکتریکی عضلات اسفنکتر
استفاده از برق و جریان الکتریکی برای تحریک اعصاب آنورکتال یکی دیگر از روش‌هایی است که در شل کردن و کاهش اسپاسم مقعدی موثر می‌باشد.
اسپاسم مقعدی یا سندروم لواتور؟!
اسپاسم مقعدی ممکن است شبیه به درد دیگری در مقعد باشد که به عنوان سندروم لواتور شناخته می‌شود. بهتر است بگوییم که پروکتالژیا فوگاکس نوعی از سندروم لواتور است و شباهت این دو در دردی است که در ناحیه مقعد احساس می‌شود. اما تفاوت‌های این دو عبارتند از:
تفاوت در مدت زمان احساس درد
اسپاسم مقعد موقت و گذارست، اما سندروم لواتور به مدت چند روز ادامه دار است.
تفاوت در محل درد
محل درد در اسپسام مقعدی رکتوم (کانال مقعد یا دهانه مقعد) است. اما درد سندروم لواتور ممکن است تا کف لگن، ران و باسن نیز احساس شود.
