جراحی فیستول مقعدی
قطعی ترین روش درمان فیستول مقعد جراحی است. جراحی فیستول مقعد به منظور برداشتن و حذف فیستول انجام می شود. اکثر روشهای جراحی فیستول مقعد به صورت سرپایی و بدون نیاز به بستری انجام می شود و بیمار معمولا می تواند عصر همان روز یا روز بعد، از بیمارستان مرخص شود. اما در فیستولهای بزرگ و عمیق ممکن است بیمار نیاز داشته باشد مدتی تحت مراقبت پس از جراحی در بیمارستان باشد. با این حال، بیمار برای حداقل چند روز بعد از عمل جراحی نیاز به استراحت برای کمک به روند بهبود خود دارد.
باتوجه به مرحله بیماری و عمق درگیری، روش های جراحی مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. در عمل جراحی بسته به نوع فیستول مقعد (ساده یا پیچیده) و موقعیت آن میتوان از چندین تکنیک استفاده کرد که نوع آن بنا به تشخیص و صلاح دید پزشک انتخاب می شود. این تکنیک ها عبارتند از:
-
فیستولوتومی
در روش فیستولوتومی با ایجاد یک برش باز طولی تمامی قسمتهایی که در اثر فیستول مقعدی تخریب شدهاند به طور کامل تخلیه میشود. دوره نقاهت این جراحی برای بهبودی یک الی دو ماه است. این روش در ۸۵ الی ۹۵ درصد موارد استفاده می شود.
-
تکنیک استن
استن یک روش قدیمی برای درمان فیستول مقعد است. که در روش سنتی با موی دم اسب یا کتان انجام میشده است. در فیستولهای پیچیدهتر که قسمتی از عضله اسفنکتر را نیز درگیر کرده است، یک نخ بخیه یا لولهی باریک را برای مدت شش الی دوازده هفته در فیستول قرار میدهند تا چرک و عفونت داخل فیستول تخلیه شود. سپس در صورت لزوم جراحی قطعی مورد نیاز انجام میشود.
-
روش فلپ آدوانسمنت
این روش معمولاً برای فیستول پیچیده و وخیم استفاده می شود. مانند افرادی که در خطر بی اختیاری مدفوع قرار دارند. در روش فلپ آدوانسمنت با بریدن قسمتهایی از پوست رکتوم یا مقعد اقدام به ترمیم فیستول مقعدی میشود.
-
پلاگین بیولوژیکی
پلاگین که از بافت انسانی (مخاط روده انسانی) ساخته شده است، برای جلوگیری از باز شدن داخلی فیستول مقعد مورد استفاده قرار می گیرد. پلاگین را با بخیه به سر داخلی فیستول مقعد متصل میکنند و از گسترش آن جلوگیری میکنند. بافت جدید معمولاً در اطراف پلاگین رشد و به درمان فیستول کمک می کند. خوشبختانه این روش هیچ خطری برای بیاختیاری مقعدی ندارد اما عوارضی مانند درد، تشکیل آبسه و یا احتمال جابجایی پلاگین را با خود به همراه است.
عوارض بعد از عمل فیستول
بعد از عمل فیستول مقعد احتمال بروز عوارضی که شامل موارد می باشد وجود دارد. در صورت مشاهده هر یک از این عوارض بعد از عمل فیستول حتما به پزشک خود مراجعه کنید زیرا احتمال دارد علامت یک بیماری دیگر باشد.
- احساس درد شدید
- ورم مقعد
- ترشحات و خونریزی مقعدی غیر طبیعی
- حرارت بالای بدن (بالاتر از 38 درجه)
- یبوست
- مشکل در موقع دفع ادرار
- عفونت
- احساس تهوع شدید
مراقبتهای بعد از عمل فیستول مقعدی
بعد از عمل جراحی، بیمار باید مدتی در اتاقی به نام ریکاوری Recovery room بماند که تحت نظر باشد تا آثار داروهای بیهوشی کاملا از بین بروند و سیستم های مختلف بدن بخصوص سیستم قلبی عروقی بتوانند کنترل مجدد بدن را در اختیار بگیرند. بیمار برای مدتی در ریکاوری توسط پرستاران خبره تحت نظر قرار میگیرد و بعد از بدست آوردن هوشیاری به بخش منتقل می شود.
در بخش بیمار ممکن است تا مدتی حالت گیجی داشته باشد که این به دلیل داروهای بیهوشی یا کم خونی ناشی از خونریزی حین عمل است اما به مرور بهبود میابد.
باید به این نکته توجه کرد که اگر بیمار تحت بیهوشی عمومی جراحی شده باشد، نباید تا چند ساعت چیزی برای خوردن و آشامیدن به او داده شود. بعد از چند ساعت، میتوان پس از کسب اجازه از پرستار ابتدا چند قاشق آب به وی داد و درصورت نبود مشکلی به او مایعات بیشتری داد.
برای جلوگیری از ایجاد عفونت و عود بیماری و همچنین برای بهتر و سریعتر گذراندن دوران نقاهت بعد از عمل جراحی فیستول مواردی از مراقبتها و توصیهها وجود دارد. این موارد عبارتند از:
- نوشیدن 8 الی 9 لیوان آب در روز
- مصرف مرتب داروهای آنتی بیوتیک
- استفاده از منابع غنی فیبر مثل میوهها و سبزیجات تازه
- درمان سریع یبوست در صورت ابتلا به آن
- تعویض پانسمان در فواصل زمانی معین
- انجام پیاده روی روزانه
- استراحت کافی
- پرهیز از نشستن و خوابیدن بر روی زخم
- شستن روزانه ی محل زخم با آب گرم و شامپوی بچه و خشک و تمیز نگه داشتن آن
- نشستن در ظرف آب گرم برای مدت 15 دقیقه در طول روز