شاید بارها نام بواسیر داخلی را شنیده‌اید یا به تازگی علائمی مانند خونریزی هنگام دفع را تجربه کرده باشید و ندانید علت آن چیست؟ ابتلا به بواسیر داخلی یک بیماری شایع نشیمنگاهی است که در اثر عوامل مختلف ناحیه راست روده را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا بیماری هموروئید داخلی را از ابعاد مختلفی از جمله علائم و انواع، علل زمینه ساز، روش های تشخیصی و درمانی مورد بررسی قرار دهیم:
بواسیر داخلی چیست؟
بواسیر داخلی که با نام علمی هموروئید داخلی (Internal hemorrhoids) نیز شناخته می‌شود نوعی بیماری نشیمنگاهی است که ناحیه راست روده را تحت شعاع قرار می‌دهد. حالا شاید با خود بپرسید که چطور ممکن است شخصی به این بیماری مبتلا شود؟ در واقع فشار و کشیدگی بیش از حد سیاهرگ های ناحیه مقعد طی عوامل مختلف منجر به آسیب دیواره رگ ها شده و با افزایش التهاب پایه های عروقی، توده های بواسیری در ناحیه راست روده (رکتوم) ایجاد می‌شود.
بیماری بواسیر داخلی ممکن است در اثر بی توجهی و عدم درمان پیشرفته تر شود و مشکلات بیشتری را مانند بیرون زدگی مقعد که اصلاحا به آن پرولاپس هموروئید نیز گفته می‌شود برای فرد مبتلا ایجاد کند.
بسته به شدت و میزان گسترش بیماری بیرون زدگی از مقعد ممکن است مشکلات متفاوتی را در افراد ایجاد کند.
علائم و انواع بواسیر داخلی
زمانی که به بواسیر یا هموروئید داخلی مبتلا می‌شوید بر حسب میزان شدت بیماری ممکن است علائم متفاوتی را نسبت به سایر افراد تجربه کنید. برای درک بهتر این مفهوم بهتر است نگاهی به ادامه مطالب بزنید:
بواسیر درجه یک
در مرحله اول توده های بواسیری تنها سطح رکتوم را تحت تاثیر قرار می‌دهند و به هیچ عنوان بیرون زدگی از مقعد مشاهده نمی‌شود.
بواسیر درجه دوم
در درجه دوم بیماری بواسیر داخلی، توده ها کمی دچار افتادگی می‌شوند و ممکن است همراه با مدفوع از دهانه مقعد خارج شوند و با پایان اجابت مزاج مجددا به حالت قبلی خود بازگردند.
بواسیر درجه سوم
با پیشرفته تر شدن بیماری، التهاب توده های بواسیری افزایش میابد و پرولاپس هموروئید رخ می‌دهد. با این تفاوت که در این مرحله از بیماری، بعد از پایان دفع مدفوع، توده های بواسیری به داخل کانال مقعد باز نمی‌گردند و فرد مبتلا مجبور است با فشار انگشت آنها را به داخل راست روده هدایت کند.
توصیه می‌شود در این شرایط فرد قبل از احساس درد شدید یا عفونی شدن ناحیه، اقدامات لازم را جهت درمان توده های بواسیر داخلی انجام دهد.
بواسیر درجه چهارم
در این مرحله بیرون زدگی هموروئید به حدی شدید و دردناک شده است که دیگر فرد قادر نیست توده های بواسیری را با فشار انگشت به داخل مقعد برگرداند و برای رهایی از علائم شدیدی که این مرحله از بیماری برای او ایجاد کرده می‌بایست هر چه سریع تر درمان های پزشکی را آغاز کند.
بیشتر بخوانید: انواع بواسیر
با توجه به توضیحاتی که تاکنون دادیم بیماری بواسیر داخلی در صورت خفیف بودن احساس دردی را در ناحیه رکتوم ایجاد نمی‌کند چرا که در این قسمت از بدن عصب های حسی ضعیفی وجود دارد و تنها در صورت حاد شدن مشکل و بیرون زدگی می‌تواند دردی را در ناحیه مقعد ایجاد کند.
اما به طور کلی فردی که به بواسیر داخلی مبتلا می‌شود ممکن است یکی یا برخی از علائم زیر را تجربه کند که عبارتند از:
- احساس درد یا ناراحتی در ناحیه مقعد
- بیرون زدگی مقعد (پرولاپس هموروئید)
- خونریزی از مقعد و رکتوم
- سوزش مقعد
- خارش مقعد
درصورت مشاهده هریک از علائم بالا با کلینیک لیزرشفا در تهران به شماره ۰۲۱۲۲۳۵۹۱۳۵ تماس بگیرید.
علت ابتلا به بواسیر داخلی چیست؟
ابتلا به بواسیر داخلی به مرور زمان و طی شرایط مختلف می‌تواند رخ دهد اما اصلی ترین دلیلی که می‌تواند احتمال ابتلا به بواسیر داخلی را افزایش دهد، سابقه خانوادگی در این بیماری است. البته سایر مواردی که افراد را در معرض بیماری هموروئید داخلی قرار می‌دهد عبارتند از:
- چاقی مفرط و اضافه وزن
- اسهال مزمن
- یبوست
- بارداری
” اگر به بواسیر داخلی مبتلا شدید و به دلیل خفیف بودن علائم، اقدامات لازم را جهت درمان انجام نمی‌دهید سخت در اشتباهید؛ چرا که پشت گوش انداختن درمان توده های بواسیری می‌تواند عوارض جدی تری مانند فقر آهن را به همراه داشته باشد. “
مطالب مرتبط: راه های درمان بواسیر در بارداری
روش های تشخیص بواسیر داخلی
زمانی که متوجه تغییرات غیر عادی در زمان دفع مدفوع می‌شوید و علائمی مانند خونریزی از مقعد را تجربه می‌کنید ممکن است به پزشک متخصص بیماری های مقعدی مراجعه کنید تا علت این گونه تغییرات بررسی کند.
در وهله اول پزشک با شرح حال گرفتن از شما و سوابق پزشکیتان ممکن است نوع بیماری که به آن مبتلا شدید را حدس بزند اما برای اطمینان بیشتر و تشخیص دقیق تر معاینه فیزیکی را آغاز می‌کند.
در معاینه فیزیکی، پزشک ناحیه مقعد را از بابت هرگونه ناهنجاری به وجود آمده بررسی می‌کند:
- تحریک پوستی
- ایجاد توده یا تورم
- نشت مدفوع یا مخاط
- هموروئید خارجی همراه با لخته خون در ورید
- بواسیر داخلی که از دهانه مقعد به بیرون زده که اصطلاحا پرولاپس نیز به آن گفته می‌شود.
- پوست اضافی در ناحیه مدنظر (که در اثر از بین رفتن یا پارگی هموروئید ترومبوزه بر جای می‌ماند)
- شقاق مقعدی (پارگی کوچکی که علائمی مانند سوزش مقعد، خارش و خونریزی مقعد، مشابه نشانه های بواسیر را ایجاد کرده)
علاوه بر آن پزشک می‌تواند با استفاده از معاینه دیجیتال رکتوم هر چیز غیر عادی در ناحیه راست روده را با کمک انگشت آغشته به روغن بررسی می‌کند.
همچنین در صورت نیاز و احتمال دادن ابتلا فرد به سایر مشکلات گوارشی ممکن است از روش آنوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی استفاده کند تا بتواند در این خصوص تشخیص دقیق تری ارائه دهد چرا که خونریزی اگر در قسمت انتهایی روده رخ دهد می‌تواند زنگ خطری برای ابتلا به بیماری ها سرطان روده، پولیپ یا کولیت باشد.
بیشتر بخوانید: پروکتوسکوپی یا مشاهده رکتوم چیست؟
بواسیر داخلی چه عوارض و خطراتی را به همراه دارد؟
معمولا بواسیر داخلی که بدون خونریزی باشد مشکل خاصی را برای فرد مبتلا ایجاد نمی‌کند اما در صورت پیشرفت بیماری، بیرون زدگی بواسیر از مقعد می‌تواند علائمی دردناکی را به همراه داشته باشد و در موارد حاد تر این بیماری خونریزی از رکتوم به مرور فرد را در معرض کم خونی قرار می‌دهد.
به طور کلی سایر مشکلاتی که بواسیر داخلی می‌تواند برای افراد به همراه داشته باشد عبارتند از:
- بروز مشکلات روده
- درد در هنگام اجابت مزاج
- کم خونی و فقر آهن خصوصا در زنان
- فراهم شدن زمینه ای برای ابتلا به آبسه مقدی، عفونت، شقاق مقعدی و …
بیشتر بخوانید: راه های درمان شقاق مقعدی چست؟
راه های درمان بواسیر داخلی چیست؟
درمان خانگی بواسیر داخلی
در صورتی که علائم بیماری شما خفیف است می‌توانید با رعایت برخی نکات ساده بیماری را کنترل و درمان کنید. یکی از بهترین ترفندهای درمان خانگی برای بهبود بواسیر داخلی تغییر عادات غذایی و پیروی از یک رژیم غذایی سالم و پر فیبر است.
همانطور که در متن فوق به آن اشاره کردیم یکی از عوامل تشدید کننده علائم هموروئید داخلی ابتلا به یبوست است. شاید بپرسید در زمان ابتلا به بواسیر داخلی چه چیزهایی باید بخوریم؟ برای جلوگیری از یبوست مزمن پیشنهاد می‌کنیم روزانه بین 20 تا 25 گرم فیبر مصرف کنید تا علاوه بر افزایش حجم مدفوع بتواند حرکات روده را بهبود بخشد.
خوراکی های حاوی فیبر عبارتند از:
- انواع میوه ای تازه و خشک شده
- حبوبات مانند لوبیا و عدس
- سبزبجات برگ سبز
- غلات کامل
علاوه بر آن، نوشیدن مایعات خصوصا آب از مزایای بالایی برخوردار است به طوری پزشکان توصیه می‌کنند افراد بالغ روزانه بین 6 تا 8 لیوان آب بنوشند. نوشیدن آب با جلوگیری از ایجاد مدفوع سفت و خشک به بهبود توده های بواسیر داخلی کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید: راه های تشخیص بواسیر + علت بروز بواسیر چیست؟
درمان بواسیر داخلی با لیزر
استفاده از تکنیک لیزر درمانی برای برطرف کردن توده های بواسیر داخلی از بهترین و موثرترین روش های درمانی است که در مدت زمان کوتاهی با حداقل درد و خونریزی انجام می‌شود. در این تکنیک احتمال آسیب به بافت های اطراف برخلاف جراحی سنتی و با استفاده از تیغ، به صفر می‌رسد و دیگر نگرانی درباره ابتلا به عفونت در حین جراحی وجود ندارد.
بیشتر بخوانید: راه های درمان بواسیر چیست؟ + مقایسه لیزر هموروئید و جراحی سنتی هموروئید
مراقبت های پس از عمل بواسیر
- استفاده از آب گرم برای شستشوی خود
- تنظیم اجابت مزاج خود را به صورت منظم
- مصرف آب به میزان زیاد روزانه ۸ الی ۱۰ لیوان
- استفاده از غذاهای پرفیبر همچون میوه جات و سبزجات
- خودداری از زور زدن و فشار آوردن در هنگام اجابت مزاج
- مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک به طور کامل و سروقت
- نشستن در لگن آب گرم به مدت 2 الی سه بار و هربار به مدت 15 الی 20 دقیقه
- استراحت مطلق پس از جراحی به خصوص در روز اول و پرهیز از انجام هر گونه فعالیتی
- مراقبت از محل جراحی و تعویض روزانه پانسمان به منظور جلوگیری از ایجاد عفونت و تسریع بهبودی
- نشستن بر روی بالشتک‌های طبی مخصوص (از نشستن بر روی سطوح سخت و سفت خودداری کنید)
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره درمن بواسیر داخلی و مراقبت های بعد از آن با کلینیک لیزرشفا در تهران تماس بگیرید.
دوران نقاهت عمل بواسیر داخلی
تاثیرگذاری و نتیجه گیری هر عمل جراحی به کیفیت دوره نقاهت سپری شده بستگی دارد. بنابراین بیمار پس از عمل جراحی باید احتیاط و مراقبت زیادی کند تا بتواند فعالیت‌های روزمره خود را با خیالی آسوده انجام دهد.
در روش جراحی هموروئید (بواسیر) که با استفاده از چاقوی جراحی برش ناحیه و برداشتن بواسیر انجام می گیرد، بیمار معمولا به مدت یک روز بستری خواهد شد و دوره نقاهت از ۱۰ تا ۱۴ روز به طول می انجامد.
پس از جراحی، پزشک یک ماده بی حسی موضعی به ناحیه عمل شده می زند و اثر این ماده بعد از ۶ الی ۱۲ ساعت ظاهر می شود. این بی حسی موضعی به بیمار کمک می کند تا درد کمتری بعد از عمل داشته باشد.
مطالب مرتبط با هموروئید
بواسیر در زنان؛ از تشخیص تا درمان
درمان بواسیر از روش خانگی تا تیغ و لیزر
مزایا و معایب درمان هموروئید با لیزر
پرسش های متداول و پاسخ به سوالات هموروئید
